🫎 Matura Chemia 2014 Poziom Rozszerzony

Matura 2014: chemia, poziom rozszerzony [ARKUSZE, ODPOWIEDZI] O godz. 9 rozpoczęła się w piątek matura z chemii. Na jej zdawanie zdecydowało się 31 tys. tegorocznych abiturientów. Chemia - Matura Maj 2014, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 16. Kwas cytrynowy (kwas 2-hydroksypropano-1,2,3-trikarboksylowy) o składzie C 6 H 8 O 7 spełnia ważną funkcję w metabolizmie organizmów jako produkt przejściowy cyklu Krebsa, w którym ulega izomeryzacji do kwasu izocytrynowego o następującym wzorze: Przeanalizuj Chemia - Matura Maj 2014, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 25. Do probówek zawierających zakwaszone roztwory wodne odpowiednio manganianu (VII) potasu (probówka I) i jodku potasu (probówka II) dodano roztwór wodny nadtlenku wodoru. Zaobserwowano zmiany barwy zawartości obu probówek i inne objawy świadczące o przebiegu Matura próbna Operon chemia 2021 (poziom rozszerzony) Matura próbna chemia – Operon 2021 – poziom rozszerzony. Matura chemia 2014 Matura chemia 2017 maj (poziom rozszerzony) Matura: CKE Arkusz maturalny: chemia rozszerzona Rok: 2017. Matura próbna Operon chemia 2014 Matura chemia 2014 chemia 1 Matura Matura Czerwiec Czerwiec 2021, 2021, Poziom Poziom rozszerzony rozszerzony (Formuła (Formuła 2015) 2015)- Zadanie Zadanie 24. 24. (2 (2 pkt) pkt) Poniżej przedstawiono równania protolizy (dysocjacji) wielostopniowej kwasu ortofosforowego(V) oraz wartości stałych dysocjacji tych procesów. Chemia - Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 17. Kategoria: Masa atomowa, cząsteczkowa i molowa Stechiometryczny stosunek reagentów Typ: Oblicz. Gazowy chlorowodór można otrzymać w wyniku działania stężonego kwasu siarkowego (VI) na stałe chlorki, np. w reakcjach opisanych równaniami: 2NaCl + H 2 SO 4 → Na Książka Chemia. Zbiór zadań maturalnych. Chemia nieorganiczna i organiczna. Lata 2010–2022. Część 2. Poziom rozszerzony. 589 zadań Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z rozwiązaniami autorstwa Kosztołowicz Piotr, Kosztołowicz Dorota, dostępna w Sklepie EMPIK.COM w cenie 34,41 zł. Przeczytaj recenzję Chemia. Zbiór zadań maturalnych. Chemia nieorganiczna i organiczna. Lata 2010 Matura chemia – maj 2006 – poziom rozszerzony – odpowiedzi. Podziel się tym arkuszem ze znajomymi: Facebook; Twitter; Matura chemia 2014 Matura próbna Poziom rozszerzony 4 Zadanie 7. (1 pkt) Rozkład tlenku azotu(IV) zachodzi zgodnie z równaniem: NO2 (g) NO (g) + 1 2 O2 (g) W tabeli podano wartości stałej równowagi reakcji rozkładu tlenku azotu(IV) w różnych temperaturach. Temperatura, K 298 400 600 800 1000 1500 Stała równowagi 6,60·10–7 2,39·10–4 7,96·10–2 1,47 8,42 84,50 CHEMIA ZADANIA MATURALNE. Matura Czerwiec 2014, Poziom Rozszerzony (Próbne arkusze CKE), Formuła od 2005 - Zadanie 2. (3 pkt) 4CNh7G. Matura 2014 - chemia, poziom podstawowy O godz. 9 rozpoczęła się matura z chemii. Na jej zdawanie zdecydowało się 31 tys. tegorocznych abiturientów. Zarówno poziom podstawowy, jak i rozszerzony rozpoczynają się o godz. 9. Maturzyści będą mieć 120 minut (podstawa)lub 150 minut (rozszerzenie), aby rozwiązać zadania związane np. z doświadczeniami chemicznymi, reakcjami, związkami organicznymi i 2014: chemia, poziom podstawowy [ARKUSZE]Matura 2014: chemia, poziom podstawowy [ARKUSZE PDF]Matura 2014: chemia, poziom podstawowy [ODPOWIEDZI]ZADANIE masy atomowej, ładunku jądra atomowego2. elektroujemności, masy atomowej, ładunki jądra atomowegoZADANIE Pierwiastek I jest aktywnym metalem. Reaguje z wodą, w wyniku czego tworzy się wodorotlenek o wzorze ogólnym MeOH, który jest mocną zasadą. PRAWDA2. Pierwiastki II i III są niemetalami. Pierwiastek III jest aktywniejszy od pierwiastka II. FAŁSZ3. Wodorki pierwiastków II i III mają wzór ogólny HX. Są rozpuszczalne w wodzie, w której ulegają dysocjacji jonowej, w wyniku czego tworzą się roztwory o odczynie kwasowym. PRAWDAZADANIE Izotop siarki:36S16Izotop argonu:36Ar18b) [18Ar]:K2L8M8ZADANIE Bilans elektronowy:+HPb+2é->Pb/x3-II +IVS -> S + 6éZbilansowane równanie reakcji:2Pb0+(1)PbS->3Pb+(1)SO2b) Siarka w siarczku ołowiu(II) pełni funkcję reduktoraZADANIE pierwiastka - cynaSymbol pierwiastka - SnLiczba atomowa - 50Masa atomowa, u - 118,71Numer grupy - 14Numer okresu - 5ZADANIE W temperaturze 25 st. Celsjusza cyna występuje w postaci cyny białej, a w temperaturze 5 st. Celsjusza – w postaci cyny szarej. PRAWDA2. Występowanie cyny w postaci dwóch odmian – cyny szarej i cyny białej – wpływa na wartość jej masy atomowej. FAŁSZ3. Tworzenie ubytków w wyrobach cynowych może być spowodowane długotrwałym przechowywaniem tych wyrobów w temperaturze niższej niż 13,4 st. Celsjusza. PRAWDA ZADANIE H2OZADANIE 1,45 kgZADANIE Rozpuszczalność tlenu i tlenku siarki(IV) rośnie w miarę obniżania Tlen jest słabo rozpuszczalny w Odczyn wodnego roztworu tlenu: obojętny2. Odczyn wodnego roztworu tlenku siarki(IV): kwasowyZADANIE który słabiej rozpuszcza się w wodzie jest tlen, ponieważ nie reaguje z 2014: chemia, poziom rozszerzony [ARKUSZE]Matura 2014: chemia, poziom rozszerzony [ARKUSZE PDF]Matura 2014: chemia, poziom rozszerzony [ODPOWIEDZI]Maturzyści muszą obowiązkowo przystąpić do pięciu egzaminów: trzech pisemnych - z języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego (obligatoryjne są na poziomie podstawowym; chętni mogą je zdawać także na rozszerzonym) oraz dwóch ustnych - z polskiego i języka obcegoTegoroczni maturzyści są ostatnim rocznikiem, który zdawać będzie egzaminy po staremu. Od przyszłego roku najważniejszą zmianą będzie odejście od prezentacji na egzaminie ustnym z polskiego. Zamiast tego zdający będzie losował zadanie przygotowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Będzie ono dotyczyć fragmentu tekstu – literackiego, popularnonaukowego – lub reprodukcji. Maturzysta będzie miał 15 minut na przygotowanie wypowiedzi inspirowanej wylosowanym ze szkół dla mniejszości narodowych mają jeszcze obowiązkowe egzaminy pisemne i ustne z języka narodowego. Termin egzaminów pisemnych z języka białoruskiego, ukraińskiego i litewskiego wyznaczono na 23 abiturienci, którzy nie będą mogli z przyczyn zdrowotnych lub losowych zdawać egzaminów pisemnych w wyznaczonych terminach, za zgodą dyrektorów okręgowych komisji egzaminacyjnych, będą to mogli zrobić w dodatkowym terminie: między 2 a 18 który nie zda jednego z egzaminów, ma prawo do poprawki pod koniec sierpnia. Termin poprawkowego egzaminu pisemnego wyznaczono 26 sierpnia, a poprawkowe ustne w dniach 25-29 sierpnia. Matura 2014 chemia podstawowa i rozszerzona już dziś. Maturzyści w piątek przystąpili do egzaminu z chemii na dwóch poziomach: podstawowym i rozszerzonym. Matura 2014 - chemia poziom podstawowy i rozszerzony - zobacz arkusze CKE, pytania i zadania. U nas znajdziesz też klucz, rozwiązania i odpowiedzi na pytania. TUTAJ PODAMY WSZYSTKIE ARKUSZE CKE, PYTANIA I PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZIPOBIERZ ARKUSZ: MATURA 2014 CHEMIA POZIOM PODSTAWOWY ARKUSZ CKEPOBIERZ ARKUSZ: MATURA 2014 CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY ARKUSZ CKEZOBACZ PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI NA NASTĘPNEJ STRONIE!MATURA 2014 CHEMIA - POZIOM PODSTAWOWY - ODPOWIEDZI:ZADANIE 1ZADANIE 2Na poniższym schemacie układu okresowego pierwiastków (bez lantanowców i aktynowców) zaznaczono położenie trzech pierwiastków oznaczonych numerami I, II oraz tabelę, wpisując literę P, jeżeli informacja jest prawdziwa, lub literę F, jeżeli jest Pierwiastek I jest aktywnym metalem. Reaguje z wodą, w wyniku czego tworzy się wodorotlenek o wzorze ogólnym MeOH, który jest mocną zasadą. PRAWDA2. Pierwiastki II i III są niemetalami. Pierwiastek III jest aktywniejszy od pierwiastka II. FAŁSZ3. Wodorki pierwiastków II i III mają wzór ogólny HX. Są rozpuszczalne w wodzie, w której ulegają dysocjacji jonowej, w wyniku czego tworzą się roztwory o odczynie kwasowym. PRAWDAZADANIE 3ZOBACZ KOLEJNE PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI NA NASTĘPNEJ STRONIEZADANIE 4Podczas prażenia mieszaniny tlenku ołowiu(II) i siarczku ołowiu(II) bez dostępu powietrza zachodzi reakcja zgodnie ze schematem:PbO + PbS ---> Pb + SO2a) Uzgodnij współczynniki w równaniu reakcji chemicznej zachodzącej podczas prażenia mieszaniny PbO i PbS bez dostępu powietrza. Zastosuj metodę bilansu elektronowy:Zbilansowane równanie reakcji:b) Określ funkcję, jaką w tej reakcji pełni siarka w siarczku ołowiu(II).Siarka w siarczku ołowiu(II) pełni funkcję reduktoraWSZYSTKIE PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI ZNAJDZIECIE NA STRONIE: GŁOS WIELKOPOLSKITegoroczni maturzyści mają obowiązek przystąpić do pięciu egzaminów. Trzy z nich są pisemne: matura z języka polskiego, matura z matematyki i matura z języka obcego, a dwa ustne: matura z języka polskiego i matura z języka TEŻ: MATURA 2014 ROSYJSKI PODSTAWOWY I ROZSZERZONY. ZOBACZ ODPOWIEDZI (PYTANIA, ZADANIA, ARKUSZ CKE)Matura 2014 niemiecki podstawowy i rozszerzony (ODPOWIEDZI, PYTANIA, ZADANIA, ARKUSZ CKE)MATURA 2014 GEOGRAFIA PODSTAWOWA I ROZSZERZONA (ODPOWIEDZI, PYTANIA, ZADANIA, ARKUSZ CKE)MATURA 2014 BIOLOGIA PODSTAWOWA I ROZSZERZONA (ODPOWIEDZI, PYTANIA, ZADANIA, ARKUSZ CKE)MATURA 2014: FILOZOFIA PODSTAWOWA I ROZSZERZONA (PYTANIA, ZADANIA, ARKUSZE)Maturzyści mogą też wybrać do sześciu przedmiotów wyboru mają takie przedmioty jak: biologia, chemia, filozofia, fizyka i astronomia, geografia, historia, historia muzyki, historia sztuki, informatyka, język łaciński i kultura antyczna, język kaszubski, język łemkowski, wiedza o społeczeństwie, wiedza o TEŻ: MATURA USTNA: JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM? PODPOWIADA PSYCHOLOGPisemna sesja egzaminacyjna potrwa do 23 maja, a ustna do 30 maja. Maturzyści, którzy nie zdadzą jednego z egzaminów, mają prawo do poprawki, którą napiszą końcem sierpnia. Termin poprawkowego egzaminu pisemnego wyznaczono bowiem na 26 sierpnia, a poprawkę z egzaminów ustnych w dniach 25-29 sierpnia. Zadanie 1. (2 pkt) Skład organizmów Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Na schemacie przedstawiono organizację materii żywej na poziomie komórkowym. Poniżej podano przykłady elementów składających się na ten poziom organizacji życia. aminokwasy białka jądro komórkowe kwasy nukleinowe mitochondrium monosacharydy tlen węgiel woda Poszczególnym elementom (1–4) schematu przyporządkuj po dwa przykłady (A–I): wpisz poniżej ich oznaczenia literowe. Zadanie 2. (2 pkt) Budowa i funkcje komórki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj/wymień Na rysunku przedstawiono budowę błony komórkowej komórki zwierzęcej. a)Wypisz z rysunku elementy składające się na glikokaliks tej komórki. b)Zaznacz informację opisującą znaczenie glikokaliksu dla komórki. Chroni komórkę przed uszkodzeniami i pośredniczy w interakcjach: komórka – komórka i komórka – środowisko. Jest receptorem cząsteczek sygnałowych: hormonów i przekaźników nerwowych. Jest enzymem degradującym zewnątrzkomórkowe cząsteczki w celu pobrania produktów z nich uzyskanych. Tworzy pory lub kanały służące do selektywnego transportu małych polarnych cząsteczek i jonów. Zadanie 3. (3 pkt) Skład organizmów Układ pokarmowy i żywienie Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj/wymień a)W wyznaczone miejsca (1–3) wpisz nazwy białek, które pełnią wskazane funkcje w organizmie człowieka. Wybierz po jednej nazwie z niżej wymienionych. fibrynogen, kolagen, miozyna, mioglobina, hemoglobina Jest głównym składnikiem tkanki łącznej Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi Magazynuje tlen w mięśniach b)Uzupełnij tabelę dotyczącą enzymów trawiących białka w przewodzie pokarmowym człowieka. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli nazwy narządów, w których wymienione enzymy są wytwarzane oraz nazwy odcinków przewodu pokarmowego, w których one działają. Enzym Narząd, w którym enzym jest wytwarzany Odcinek przewodu pokarmowego, w którym enzym działa 1. pepsyna 2. trypsyna Zadanie 4. (1 pkt) Budowa i funkcje komórki Prokarionty Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Jednym z najstarszych sposobów konserwacji mięsa jest użycie soli kuchennej (NaCl). Stężenia soli powyżej 6% nie przeżywają np. bakterie jadu kiełbasianego, natomiast stężenie roztworu soli powyżej 10% zatrzymuje prawie całkowicie rozwój większości bakterii gnilnych. Wyjaśnij, na czym polega mechanizm działania soli kuchennej chroniący surowe mięso przed bakteriami. Zadanie 5. (1 pkt) Enzymy Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Jedną z cech charakterystycznych dla enzymów jest ich specyficzność. Dobierz w pary enzym i reakcję, dla której jest on specyficzny. Enzym lipaza amylaza ślinowa katalaza Reakcja rozkłada nadtlenek wodoru do tlenu i wody hydrolizuje skrobię na dekstryny i maltozę rozszczepia wiązania peptydowe w białku rozkłada tłuszcze do glicerolu i kwasów tłuszczowych Zadanie 6. (2 pkt) Pozostałe Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Informacje do zadania 6. i 7. W tabeli przedstawiono wyniki badania czasu potrzebnego do strawienia 200 mg białka przez dwa wybrane enzymy proteolityczne w zależności od wartości pH. Wartość pH Czas trawienia białka (min) enzym 1. enzym 2. 1 80 – 2 40 – 3 10 – 4 45 80 5 80 65 6 – 50 7 – 30 8 – 20 9 – 45 10 – 75 „–” brak aktywności enzymu Na podstawie danych z tabeli wykonaj wykres liniowy dla każdego z enzymów, przedstawiający zależność czasu trawienia białka od wartości pH. Zastosuj jeden układ wspólrzędnych. Zadanie 7. (1 pkt) Układ pokarmowy i żywienie Podaj/wymień Informacje do zadania 6. i 7. W tabeli przedstawiono wyniki badania czasu potrzebnego do strawienia 200 mg białka przez dwa wybrane enzymy proteolityczne w zależności od wartości pH. Wartość pH Czas trawienia białka (min) enzym 1. enzym 2. 1 80 – 2 40 – 3 10 – 4 45 80 5 80 65 6 – 50 7 – 30 8 – 20 9 – 45 10 – 75 „–” brak aktywności enzymu Obydwa badane enzymy są wydzielane do przewodu pokarmowego w postaci proenzymów – nieaktywnych postaci enzymów. Na podstawie przedstawionych informacji określ, do którego odcinka przewodu pokarmowego człowieka wydzielany jest proenzym enzymu 1., i podaj czynnik aktywujący ten proenzym. Odcinek przewodu pokarmowego Czynnik aktywujący Zadanie 8. (1 pkt) Fizjologia roślin Metody badawcze i doświadczenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Ubocznym produktem aktywności metabolicznej komórki są reaktywne formy tlenu (RFT), np. rodniki, tlen atomowy, nadtlenek wodoru. Nadmiar RFT jest dla komórki bardzo szkodliwy, jednak w niewielkich ilościach RFT mogą wywierać korzystny wpływ na organizmy. Postanowiono sprawdzić, jak działają niewielkie ilości reaktywnych form tlenu na proces kiełkowania nasion. W tym celu przeprowadzono doświadczenie. Po dziesięć nasion grochu (zestaw I i II) moczono przez dobę w następujący sposób: zestaw I – w wodzie z kranu, zestaw II – w wodzie utlenionej (3% wodny roztwór nadtlenku wodoru). Po tym czasie nasiona z obu zestawów przepłukano wodą z kranu i wysiano na gazie nasączonej wodą z kranu. Okazało się, że średni czas kiełkowania nasion w zestawie II był istotnie krótszy niż czas kiełkowania nasion w zestawie I. Na podstawie: R. Szymańska, P. Jedynak, Laboratorium. Eliksir młodości, „Wiedza i Życie” nr 12, 2011. Sformułuj wniosek dotyczący wpływu nadtlenku wodoru na kiełkowanie nasion w tym doświadczeniu. Zadanie 9. (3 pkt) Fotosynteza Podaj/wymień Na schemacie, w sposób uproszczony, przedstawiono przebieg procesu fotosyntezy. a)Podaj nazwy faz fotosyntezy oznaczonych na schemacie numerami I i II. I II b)Podaj nazwy struktur chloroplastów A i B, w których te fazy zachodzą. A. B. Przedstawiony na schemacie proces wytwarzania ATP podczas fotosyntezy nazywa się . Zadanie 10. (2 pkt) Fizjologia roślin Metody badawcze i doświadczenia Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie W celu sprawdzenia, czy intensywność fotosyntezy zależy od natężenia światła, przeprowadzono następujące doświadczenie. Przygotowano trzy zestawy doświadczalne (I, II, III) w następujący sposób: do trzech zlewek o pojemności 300 ml wlano taką samą ilość wody, do trzech pałeczek szklanych przymocowano po jednej łodydze moczarki kanadyjskiej (łodygi były takiej samej długości), w każdej ze zlewek zanurzono całkowicie po jednej pałeczce szklanej z łodygą moczarki kanadyjskiej (przecięcia łodyg skierowano ku górze), każdą zlewkę z zanurzoną w niej moczarką kanadyjską umieszczono w innych warunkach świetlnych: zestaw I – moczarkę oświetlono żarówką o mocy 25 W, zestaw II – moczarkę oświetlono żarówką o mocy 60 W, zestaw III – moczarkę oświetlono żarówką o mocy 75 W. Pozostałe warunki doświadczenia, np. temperatura, czas oświetlania, zachowano takie same. Podczas trwania doświadczenia w każdym z zestawów przez określony czas obserwowano liczbę pęcherzyków gazu wydobywających się z przekroju łodygi. a)Sformułuj hipotezę badawczą do tego doświadczenia. b)Określ przewidywane wyniki tego doświadczenia, biorąc pod uwagę parametr podany w tekście. Zadanie 11. (1 pkt) Oddychanie komórkowe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Komórki drożdży mogą funkcjonować zarówno w obecności tlenu, jak i przy jego braku (warunki beztlenowe). Jednak w warunkach tlenowych mnożą się one szybciej. Na podstawie: B. Alberts, D. Bray, A. Johnson, J. Lewis, M. Raff, K. Roberts, P. Walter, Podstawy biologii komórki, Warszawa 1999. Wyjaśnij, dlaczego w warunkach tlenowych drożdże rosną (pączkują) lepiej. Zadanie 12. (1 pkt) Wirusy, wiroidy, priony Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Bakteriofagi (fagi) to wirusy atakujące bakterie. W cyklach litycznych dochodzi do lizy komórki bakteryjnej i powstaje wiele nowych fagów. W cyklach lizogennych bakteriofagi nie są namnażane i nie dochodzi do zniszczenia komórek bakterii. Poniżej, bez zachowania kolejności, wymieniono etapy cyklu rozwojowego faga. replikacja, składanie, integracja, uwalnianie, wnikanie, adsorpcja Z wymienionych etapów cyklu rozwojowego faga wybierz tylko te, które składają się na cykl lityczny, i zapisz je we właściwej kolejności. Zadanie 13. (3 pkt) Prokarionty Budowa i funkcje komórki Metody badawcze i doświadczenia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Do naczynia z zawiesiną bakterii zdolnych do samodzielnego ruchu włożono dwie kapilary: I – z roztworem cukru, II – z roztworem fenolu i stwierdzono, że te bakterie gromadzą się w pobliżu ujścia kapilary zawierającej cukier, a oddalają się od ujścia kapilary zawierającej fenol. a)Zaznacz rodzaj ruchu bakterii opisanego w tekście. nastie taksje tropizmy b)Zaznacz nazwę rodzaju receptorów błonowych, dzięki któremu opisane bakterie reagują na substancje znajdujące się w ich środowisku. termoceceptory fotoreceptory chemoreceptory c)Określ biologiczne znaczenie opisanych reakcji dla tych bakterii. Zadanie 14. (2 pkt) Protisty Budowa i funkcje komórki Podaj/wymień Wśród jednokomórkowych protistów wyróżniamy korzenionóżki (np. pełzak), wiciowce (np. euglena) i orzęski (np. pantofelek). a)Podaj cechę budowy komórek tych organizmów stanowiącą kryterium, na podstawie którego można odróżnić wymienione grupy. b)Uwzględniając to kryterium, podaj element budowy charakterystyczny dla komórek przedstawicieli każdej z wymienionych grup, który umożliwia im poruszanie się. pełzak euglena pantofelek Zadanie 15. (1 pkt) Budowa i funkcje komórki Podaj/wymień Uzupełnij tekst: wpisz w wyznaczone miejsca (1 i 2) nazwy właściwych podziałów jądra komórkowego. U roślin występuje zjawisko zwane przemianą pokoleń. Stadium haploidalne – gametofit może być odrębnym organizmem, który w wyniku 1. niektórych komórek produkuje haploidalne gamety. Po połączeniu gamet powstaje zygota, z której rozwija się diploidalny sporofit. W określonych jego komórkach dochodzi do 2. , w wyniku czego powstają haploidalne zarodniki. Zadanie 17. (2 pkt) Fizjologia roślin Oddychanie komórkowe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Przechowywanie ziarna zbóż wymaga zachowania odpowiednich warunków. Nasiona zbóż przechowuje się w stanie suchym, w pomieszczeniach zabezpieczonych przed wilgocią. W takich warunkach ich oddychanie jest ograniczone. a)Wyjaśnij, dlaczego przechowywanie nasion zbóż w suchych pomieszczeniach skutkuje ograniczeniem ich procesu oddychania. b)Wyjaśnij, dlaczego nasilenie procesu oddychania w przechowywanych ziarnach zbóż jest zjawiskiem niekorzystnym z gospodarczego punktu widzenia. Zadanie 18. (1 pkt) Tkanki roślinne Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Wiele produktów przemiany materii rośliny wydzielają do środowiska zewnętrznego przez odpowiednie struktury. Zaznacz poniżej właściwe dokończenie zdania. Wydzielanie do środowiska zewnętrznego olejków zapachowych u pelargonii albo parzącego kwasu mrówkowego u pokrzywy odbywa się przez aparaty szparkowe. miodniki. włoski wydzielnicze. wypotniki (hydatody). Zadanie 19. (2 pkt) Grzyby Ekologia Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Poniżej zacytowano opis efektów zastosowania szczepionki mikoryzowej w pewnym ogrodzie, podany na forum internetowym. „Wiosną 2011 r. zmikoryzowałam drzewa owocowe i nie tylko. Grusza, która nam ciągle chorowała, już pod koniec lata się rozrosła, a w tym roku pierwszy raz po latach obsypana była pięknymi, wielkimi owocami. Jabłoń również ma mnóstwo pięknych, dużych jabłek. Azalie, różaneczniki i róże świetnie przetrwały zimę i rosną doskonale”. Na podstawie: a)Podaj, na czym polega mikoryza. b)Wyjaśnij, w jaki sposób mikoryza przyczyniła się do polepszenia stanu drzew owocowych i innych roślin opisanych w wypowiedzi. Zadanie 20. (1 pkt) Pierścienice Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Pijawki żywiące się krwią zwierząt wytworzyły w toku ewolucji przystosowania w budowie do pobierania krwi i jej przechowywania. Do cech budowy pijawek (1–3) przyporządkuj ich funkcję adaptacyjną do pasożytnictwa, wybraną spośród podanych (A–D). Cechy ciało opatrzone przyssawkami gruczoły gardzieli wydzielające hirudynę metameryczne uchyłki jelita Funkcja zapobieganie krzepnięciu przechowywanej krwi umożliwianie przymocowania się do żywiciela umożliwianie nacinania skóry żywiciela. zapewnianie magazynowania krwi 1. 2. 3. Zadanie 21. (3 pkt) Stawonogi Podaj/wymień Na rysunkach przedstawiono charakterystycznych przedstawicieli stawonogów. a)Podaj, który z przedstawionych stawonogów (A lub B) należy do gromady owadów, a który – do gromady pajęczaków. A. B. b)Przedstaw dwie, widoczne na rysunkach, charakterystyczne cechy budowy morfologicznej ciała osobników, które pozwalają na odróżnienie owadów od pajęczaków. Zadanie 22. (2 pkt) Kręgowce Układ oddechowy Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij U płazów wymiana gazowa zachodzi w płucach i przez skórę. Udział obydwu tych elementów w wymianie gazowej zależy od środowiska życia płazów. Na uproszczonych rysunkach (I–III) przedstawiono budowę płuc u trzech przedstawicieli płazów. a)Na podstawie rysunków podaj, które płuca są charakterystyczne dla płazów żyjących głównie w wodzie , niemal wyłącznie na lądzie . b)Wyjaśnij, na czym polegała adaptacja budowy płuc w związku z przejściem płazów do życia prawie wyłącznie na lądzie. Zadanie 23. (2 pkt) Anatomia i fizjologia - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) W utrzymaniu homeostazy organizmu uczestniczą różne układy narządów. Na przykład w utrzymaniu pH krwi człowieka na poziomie 7,4 uczestniczą przede wszystkim dwa układy narządów, dzięki którym może się zmieniać stężenie związków chemicznych wpływających na wartość pH krwi. a)Zaznacz związek chemiczny, od którego głównie zależy wartość pH krwi człowieka. dwutlenek węgla glicerol glukoza witamina A b)Wśród podanych układów narządów człowieka podkreśl te dwa, których funkcja ma największy wpływ na wartość pH krwi. nerwowy, oddechowy, pokarmowy, wydalniczy Zadanie 24. (1 pkt) Inżynieria i badania genetyczne Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Genom komórki człowieka składa się z: genomu jądrowego – zawierającego DNA w jądrze komórkowym i genomu mitochondrialnego – zawierającego DNA zlokalizowane w mitochondriach (mtDNA). Geny występujące w genomie mitochondrialnym dziedziczą się niezgodnie z prawami Mendla: dziedziczą się tylko od jednego z rodziców. Dziedziczenie genów zlokalizowanych w DNA mitochondrialnym nazywamy dziedziczeniem pozajądrowym lub dziedziczeniem cytoplazmatycznym. Zaznacz poniżej przypadek, w którym mtDNA (mitochondrialne DNA) nie może być przydatne w identyfikacji osób. Odpowiedź uzasadnij. Analiza mtDNA jest przydatna w badaniu materiału genetycznego szczątków ludzkich po ekshumacji lub ofiar katastrof. Na podstawie analizy mtDNA mężczyzny i dziecka można ustalić (wykluczyć) ojcostwo. W przypadku identyfikacji sprawców zbrodni badanie mtDNA pozwala wykluczyć podejrzanego. Na podstawie analizy mtDNA matki i dziecka można ustalić (wykluczyć) macierzyństwo. Uzasadnienie Zadanie 25. (3 pkt) Dziedziczenie Podaj/wymień Synteza antocyjanów, nadających np. barwę kwiatom, jest w roślinach warunkowana przez allele dwóch genów dziedziczących się niezależnie. Allele dominujące tych genów A i B warunkują wytwarzanie enzymów α i β, odpowiedzialnych za syntezę antocyjanów w dwóch etapach: w I etapie – enzym α odpowiada za wytwarzanie bezbarwnego związku pośredniego, w II etapie– enzym β odpowiada za przekształcanie tego bezbarwnego związku w antocyjan. Allele recesywne tych genów a i b warunkują brak syntezy antocyjanów w odpowiednich etapach. Rośliny o genotypie AABB mają kwiaty czerwone, rośliny o genotypie aabb – kwiaty białe. Do wytworzenia barwnika niezbędna jest obecność przynajmniej jednego allelu dominującego każdego z dwóch tych genów. Na schemacie, w sposób uproszczony, przedstawiono syntezę antocyjanów w roślinie w zależności od alleli warunkujących produkcję enzymów. a)Zapisz genotypy i fenotypy roślin, jeżeli: 1. roślina ma oba allele pierwszego genu recesywne, a oba allele drugiego genu – dominujące. Genotyp Fenotyp 2. roślina ma oba allele pierwszego genu dominujące, a oba allele drugiego genu – recesywne. Genotyp Fenotyp b)Podaj, jaki będzie stosunek roślin o kwiatach czerwonych i białych w potomstwie dwóch podwójnie heterozygotycznych roślin o kwiatach czerwonych (AaBb). Zadanie 26. (1 pkt) Genetyka - pozostałe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Płeć muszki owocowej (Drosophila melanogaster) zależy od stosunku liczby chromosomów X do liczby kompletów autosomów (2A): w zygocie XX stosunek ten wynosi 2X : 2A = 1 – samica, w zygocie XY stosunek ten wynosi 1X : 2A = 0,5 – samiec płodny, w zygocie X0 stosunek ten wynosi 1X : 2A = 0,5 – samiec bezpłodny. Określ znaczenie genów znajdujących się na chromosomie Y w kształtowaniu fenotypu samca muszki owocowej. Zadanie 27. (2 pkt) Dziedziczenie Podaj/wymień Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Przeprowadzono dwa eksperymenty (I i II) dotyczące krzyżowania grochu o różnej barwie strąków. W obydwu eksperymentach skrzyżowano rośliny rodzicielskie (P) o strąkach zielonych z roślinami o strąkach żółtych. Barwa strąków grochu warunkowana jest allelami jednego genu: allel dominujący A warunkuje barwę zieloną, a allel recesywny a warunkuje barwę żółtą. Wyniki eksperymentów: I – wszystkie rośliny pokolenia F1 miały strąki zielone, II – połowa roślin pokolenia F1 miała strąki zielone, a druga połowa – strąki żółte. a)Wpisz genotypy roślin rodzicielskich (P), które krzyżowano w eksperymentach I i II. Eksperyment I Eksperyment II b)Podaj procent roślin w pokoleniu F1, jaki w każdym eksperymencie stanowią homozygoty. Odpowiedzi wybierz spośród niżej podanych. 0% 25% 50% 75% 100% Eksperyment I Eksperyment II Zadanie 28. (1 pkt) Genetyka - pozostałe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Pewna odmiana pierwiosnka chińskiego (Primula sinensis) wytwarza kwiaty białe lub czerwone w zależności od temperatury, w której rozwija się roślina. Jeżeli nasiona zebrane z roślin biało kwitnących zostaną wysiane, a powstałe z nich rośliny będą rozwijać się w temperaturze 10-20°C, to wytworzone przez nie kwiaty będą czerwone. Na podstawie: Tablice biologiczne, pod red. K. Grykiel, Gdańsk 2007. Podaj, czy u podłoża przedstawionej zmienności leży zmiana w DNA – odpowiedź uzasadnij. Zadanie 29. (1 pkt) Genetyka - pozostałe Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Nawet całkowita eliminacja homozygot recesywnych nie może doprowadzić do usunięcia allelu recesywnego z puli genowej populacji. Na wykresie przedstawiono zmniejszanie się częstości allelu recesywnego w kolejnych pokoleniach przy całkowitej eliminacji homozygot recesywnych w każdym pokoleniu. Na podstawie przedstawionych informacji wyjaśnij przyczynę zmniejszania się częstości allelu recesywnego w kolejnych pokoleniach. Zadanie 30. (2 pkt) Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Dryf genetyczny polega na kierunkowej zmianie frekwencji genów w populacji. Zjawisko to spowodowane jest wyłącznie powtarzającymi się procesami o charakterze losowym. Na przykład w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku liczebność populacji słonia morskiego północnego (Mirounga angustirostris) oceniana była na 20 osobników. Przyczyną niskiej liczebności populacji były intensywne polowania na te zwierzęta. Dzięki podjętym na początku XX wieku działaniom ochronnym populacja tego gatunku obecnie liczy około 30 tys. zwierząt. Badania wykazują, że odznaczają się one bardzo małą różnorodnością genetyczną. Na podstawie: http:// a)Zaznacz poniżej przypadek dryfu genetycznego, którego przykład opisano w tekście, i wyjaśnij, na czym ten przypadek polega. efekt założyciela efekt wąskiego gardła b)Określ przyczynę małej różnorodności genetycznej współczesnych słoni morskich. Zadanie 31. (3 pkt) Ekologia Mszaki Podaj/wymień Podaj i uzasadnij/wyjaśnij W celu zbadania struktury populacji dwupiennego mchu płonnika pospolitego (Polytrichum commune) wycięto z podłoża, jego naturalnego stanowiska w lesie, kilka kwadratów o boku 15 cm. Pobranie materiału badawczego nastąpiło pod koniec lata, gdy na ulistnionych pędach rozwinięte już były sporofity. Ulistnione pędy tego mchu to zazwyczaj pojedyncze łodyżki. Następnie nożyczkami ścięto blisko podłoża wszystkie pędy płonnika i rozdzielono je na następujące grupy: pędy żeńskie, pędy męskie i niedojrzałe, pędy rozgałęzione i martwe. Na podstawie przeprowadzonego badania można określić niektóre cechy populacji np. liczebność, zagęszczenie, strukturę przestrzenną. a)Podaj cechę pozwalającą odróżnić makroskopowo zapłodnione gametofity żeńskie od wszystkich pozostałych. b)Spośród wymienionych w tekście cech populacji, które można określić na podstawie przeprowadzonego badania, wybierz i zdefiniuj dwie. Zadanie 32. (2 pkt) Ekologia Podaj/wymień Przykładem współżycia opartego na obustronnej korzyści jest symbioza niektórych gatunków akacji i żyjących na nich mrówek. Akacje mają duże ciernie wypełnione miękką tkanką, w których mrówki drążą komory mieszkalne. Mrówki patrolują liście oraz gałęzie akacji i atakują każdego, kto próbuje zjadać liście lub korę drzewa, niszczą również każdą obcą roślinę dotykającą drzewa akacjowego, oczyszczają też z roślin powierzchnię ziemi wokół drzewa, na którym żyją. Podstawowym źródłem białka i tłuszczu dla mrówek są specjalne ciałka wyrastające na zakończeniach liści akacji, a źródłem cukru – wydzielina powstająca u nasady jej ogonków liściowych. Na podstawie informacji z tekstu wymień dwie korzyści odnoszone przez populację akacji w opisanej symbiozie. Zadanie 33. (1 pkt) Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Zaznacz to zdanie dotyczące obiegu węgla w przyrodzie, które jest fałszywe. Oddychanie i fotosynteza są procesami odpowiedzialnymi za obieg węgla w skali globalnej. Producenci i konsumenci pobierają CO2 do wytwarzania substancji niezbędnych do życia, a nadmiar tego gazu uwalniają do atmosfery i hydrosfery. Podstawową formą krążącego węgla są związki organiczne – większość obiegu CO2 miejsce w organizmach. W wodach śródlądowych i w oceanicznych węgiel występuje w postaci jonów wodorowęglanowych, powstałych w wyniku rozpuszczania się CO2 w wodzie. Zadanie 34. (2 pkt) Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Sukcesje ekosystemów, niezależnie od tego, gdzie zachodzą – na lądzie, w wodach śródlądowych czy w morzach, i niezależnie od tego, jakiego są rodzaju – pierwotne czy wtórne, mają pewne cechy wspólne. Zaznacz dwie cechy wspólne obydwu rodzajom sukcesji. W wyniku sukcesji ekosystem powstaje zupełnie od nowa. Sukcesji zazwyczaj towarzyszą wzbogacanie i wzrost różnorodności ekosystemu. W trakcie sukcesji maleje liczba poziomów troficznych i łańcuchów pokarmowych. W trakcie sukcesji organizmy przekształcają środowisko, i w rezultacie czyniąprzydatnym dla innych organizmów, które są często silniejsze konkurencyjnie i je wypierają. W ciągu sukcesyjnym kolejne, coraz to starsze, stadia zawierają coraz mniej detrytusu i próchnicy. Zadanie 35. (1 pkt) Wpływ człowieka na środowisko i jego ochrona Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Poniżej podano przykłady działań, dzięki którym może być chroniona różnorodność biologiczna. Zaznacz działanie odnoszące się do ochrony biernej. Odpowiedź uzasadnij. Powstrzymywanie sukcesji naturalnej zbiorowisk półnaturalnych. Przywracanie odpowiednich warunków zmienionych np. rolniczo, siedlisk. Regularne obserwacje zbiorowisk na określonych obszarach i ocena ich stanu. Wspomaganie odnowy populacji ginących gatunków, np. przez ich restytucję. Uzasadnienie Strona głównaZadania maturalne z chemiiMatura Maj 2014, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) Kategoria: Reakcje i właściwości kwasów i zasad Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Nadtlenek wodoru H2O2 jest gęstą, syropowatą cieczą, która miesza się z wodą w każdym stosunku. W roztworach wodnych ulega w niewielkim stopniu dysocjacji według równania: H2O2 + H2O ⇄ HO−2 + H3O+ Przestrzenne rozmieszczenie atomów w cząsteczce nadtlenku wodoru ilustruje poniższy rysunek. Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010. Korzystając z informacji na temat dysocjacji nadtlenku wodoru w wodzie, wypełnij tabelę, wpisując literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeżeli jest fałszywe. Lp. Zdanie P/F 1. Nadtlenek wodoru jest kwasem Brønsteda, a sprzężoną z nim zasadą jest jon OH–. 2. Woda jest akceptorem protonów pochodzących od sprzężonego z nią kwasu Brønsteda, którym jest nadtlenek wodoru. 3. Cząsteczka H2O2 i jon HO−2 stanowią sprzężoną parę kwas – zasada w ujęciu teorii Brønsteda. Rozwiązanie Schemat punktowania: 1 p. – poprawna ocena trzech zdań 0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: Lp. Zdanie P/F 1. Nadtlenek wodoru jest kwasem Brønsteda, a sprzężoną z nim zasadą jest jon OH–. F 2. Woda jest akceptorem protonów pochodzących od sprzężonego z nią kwasu Brønsteda, którym jest nadtlenek wodoru. F 3. Cząsteczka H2O2 i jon HO−2 stanowią sprzężoną parę kwas – zasada w ujęciu teorii Brønsteda. P Strona głównaZadania maturalne z chemiiMatura Maj 2014, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) Kategoria: Metale Typ: Napisz równanie reakcji Gal jest metalem, który roztwarza się w mocnych kwasach oraz mocnych zasadach. W reakcjach tych tworzy sole, przechodząc na stopień utlenienia III. Drugi produkt tych reakcji jest taki sam jak w reakcjach glinu z mocnymi kwasami i zasadami. Poniżej przedstawiono schemat reakcji galu z mocnymi kwasami i zasadami. Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010. Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji oznaczonych numerami 1 i 2. Rozwiązanie Schemat punktowania: 2 p. – poprawne napisanie równań dwóch reakcji w formie jonowej skróconej 1 p. – poprawne napisanie jednego równania reakcji w formie jonowej skróconej 0 p. – błędny zapis równań reakcji (błędne wzory reagentów, błędne współczynniki stechiometryczne, niewłaściwa forma zapisu) lub brak odpowiedzi Poprawna odpowiedź: 1: 2Ga + 6H3O+ + 6H2O → 2[Ga(H2O)6]3+ + 3H2 lub 2Ga + 6H+ 12H2O → 2[Ga(H2O)6]3+ + 3H2 2: 2Ga + 2OH– + 6H2O → 2[Ga(OH)4]– + 3H2

matura chemia 2014 poziom rozszerzony